Echo Tablica

Nie bylibyśmy tutaj i nie moglibyśmy korzystać z tak przepięknego obiektu, gdyby nie to, że w roku 2016 ten pałac został zakupiony i to jest zasługa ówczesnego rektora prof. Ryszarda Handke. Natomiast w 2019 ówczesny rektor prof. Dariusz Dyczewski podpisał umowę na dofinansowanie prac remontowych w tym obiekcie. Im i ich zespołom, a także wszystkim osobom zaangażowanym w realizację projektu, należą się ogromne podziękowania. – podkreślała dziś podczas konferencji prasowej dr hab. Mirosława Jarmołowicz, rektor Akademii Sztuki w Szczecinie. Podczas konferencji padły także podziękowania dla Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dra hab. Piotra Glińskiego i Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza. 

Łączny koszt wszystkich prac, które zostały wykonane w tym etapie rewitalizacji pałacu to ponad 9 mln zł – poinformował dr n. tech. Grzegorz Skorny, Kanclerz AS i podkreślił, że koszty renowacji całego obiektu z roku na rok rosną – Z chwilą, kiedy została nabyta ta nieruchomość, szacowany nakład na remont i modernizację wynosił około 45 milionów złotych. Przystępując do tego etapu, dokonaliśmy ponownego szacunku na kwotę około 65 mln złotych. Dzisiaj ten szacunek obejmuje już kwotę około 86 milionów złotych. Stąd prośba do wszystkich naszych sojuszników o nieodwlekanie decyzji o finansowaniu, bo upływający czas sprawia, że kwoty niezbędne do rewitalizacji całego obiektu, zdecydowanie rosną.  

Kanclerz podkreślił również, że niezwykle istotne jest to, że wyremontowane przestrzenie będą otwarte dla społeczności miasta i regionu. Skierował także podziękowania do Miejskiego Konserwatora Zabytków za owocną współpracę przy tym projekcie i przy modernizacji Wielkiej Sali w tym samym pałacu.  

Myślę, że nie ma lepszego gospodarza dla zabytku, niż ludzie kreatywni i wrażliwi na piękno – podkreślił obecny na konferencji Michał Dębowski, Miejski Konserwator Zabytków – przykład współpracy z Akademią Sztuki świetnie to potwierdza. To wnętrze dawnej sali kasowej, które obecnie po raz pierwszy w historii zmienia swoją funkcję, jest przykładem na to, że zabytki oprócz tego, że mogą być piękne, mogą być też funkcjonalne. Tu udało się pogodzić te dwa aspekty. Jest to bardzo nowoczesne wnętrze, które jednak oddaje ukłon i szacunek dla historii.  Mamy piękne krzyżowe sklepienia, mamy piękny trójnawowy układ tej dawnej sali i zachowaną stolarkę oraz detale w części komunikacyjnej. Tu właśnie materializuje się to zawołanie, że Akademia zmienia Szczecin.  

Konserwator zapewnił, że będą kontynuowane prace w Wielkiej Sali.  

Nowa przestrzeń prezentacji sztuki  

Dawna sala kasowa została zmieniona w wielofunkcyjną przestrzeń, w której będą odbywały się koncerty, wykłady otwarte, warsztaty i spotkania. Już w tym tygodniu Akademia Sztuki w Szczecinie zaprasza na pierwszy otwarty dla publiczności koncert. 29 kwietnia, w piątek o godzinie 19.30 wystąpią studentki i studenci Wydziału Instrumentalnego Akademii Sztuki w Szczecinie. W repertuarze utwory muzyki klasycznej i współczesne kompozycje.  

Otwarcie tej nowej przestrzeni dla publiczności odbędzie się dokładnie w rocznicę uchwalenia przez Sejm RP ustawy o utworzeniu Akademii Sztuki w Szczecinie. Tego dnia 12 lat temu ważyły się losy Akademii, dlatego decyzją Senatu AS, właśnie 29 kwietnia społeczność Akademii świętuje urodziny swojej uczelni.  Wstęp na koncert będzie bezpłatny.  

Większa dostępność pałacu  

Bardzo ważnym aspektem tej modernizacji jest otwarcie pałacu dla osób ze szczególnymi potrzebami ruchowymi. Pałac jako zabytek nie był dostępny dla osób z niepełnoprawnością ruchową. W tej chwili w bocznej klatce schodowej zamontowana została platforma schodowa.  

Przy bocznym wejściu od strony al. Niepodległości (bliżej galerii handlowej) przy dużej zielonej bramie zamontowany został domofon, poprzez który można wezwać pracownika ochrony. Pracownik ochrony otworzy wejście, pomoże przy uruchomieniu platformy i dotarciu do głównego korytarza. Na parterze zamontowana została winda. W ten sposób można dostać się na wszystkie poziomy obiektu.  

Rewaloryzacja zabudowy historycznej w centralnej części miasta  

Ogromne znaczenie przy pracach rewitalizacyjnych ma wartość historyczna tego obiektu. Wszystkie prace prowadzone były pod nadzorem Miejskiego Konserwatora Zabytków. Zachowane i odrestaurowane zostały te elementy zabytkowe, których stan na to pozwalał, na przykład przepiękne drzwi w korytarzu naprzeciwko wejścia do sali wielofunkcyjnej, ozdobne detale na ścianach i sufitach, zabytkowa posadzka przy wejściu.  

Ciekawostką jest odkryte w czasie remontu zdobienie na sklepieniu w toaletach. Zakres prac nie przewidywał restauracji tego sklepienia, dlatego postanowiono pozostawić „okno na przeszłość” w zabudowanym suficie. W przyszłości, jeśli znajdą się odpowiednie środki, sklepienie może zostać odsłonięte i odnowione.  

Akademia ZMIENIA Szczecin  

Od 2013 roku Akademia Sztuki w Szczecinie prowadzi działania w ramach programu Akademia ZMIENIA Szczecin. Najpierw wyremontowany został pałac Pod Globusem, który po modernizacji stał się miejscem wielu artystycznych wydarzeń, w tym również wycieczek turystycznych, przez 5 lat odwiedzonym łącznie przez 130 tysięcy osób. W kolejnych latach przekształciliśmy dawny internat w Centrum Przemysłów Kreatywnych – miejsce współpracy uczelni z biznesem. Obie modernizacje przeprowadziliśmy dzięki finansowaniu z Unii Europejskiej poprzez Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego. Realizowaliśmy też, korzystając z dotacji miasta, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego czy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, inne projekty mające wpływ na estetykę przestrzeni publicznej Szczecina, takie jak termomodernizacja i renowacja elewacji obiektów przy ul. Grodzkiej i Kuśnierskiej czy naszego Domu Pracy Twórczej przy Śląskiej. Celem programu Akademia ZMIENIA Szczecin jest nie tylko poprawa stanu zabytkowych obiektów w kwartale objętym opieką konserwatora zabytków. Realizujemy te projekty po to, by w lepszych warunkach kształcić studentów i promować kadrę artystyczną uczelni, rozwijać talenty w Szczecinie i regionie, upowszechniać kulturę, wspierać innowacyjność przedsiębiorców oraz lokalną i międzynarodową wymianę myśli i doświadczeń. Chcemy też odpowiadać na potrzeby, które zgłasza nam społeczność Szczecina.  

Realizacja projektu Akademia ZMIENIA Szczecin: rewitalizacja Pałacu Muzyki i Sztuk Plastycznych przyczyni się do zwiększenia dostępu do dóbr kultury, zwłaszcza dla osób z najbliższego sąsiedztwa, w tym również dla osób ze szczególnymi potrzebami. Rewitalizacja części pałacu wzmacnia Akademię Sztuki w Szczecinie jako uczelnię wyższą oraz daje więcej możliwości do integracji społeczności AS ze społecznością lokalną. Poprzez poprawę dostępności i funkcjonalności przestrzeni publicznej oraz rewaloryzację zabudowy historycznej w centralnej części miasta projekt może mieć wpływ na ożywienie ruchu turystycznego.  

Historia pałacu  

Gmach Generalnej Dyrekcji Ziemstwa Pomorskiego zbudowano pod koniec XIX wieku. Projekt zlecono urzędnikowi budowlanemu prowincji pomorskiej Emilowi Drewsowi w czerwcu 1889 roku. Prace budowlane rozpoczęto w marcu 1890 roku.Budynek dopuszczono do użytku 18 lutego 1892 roku i był to dzień, w którym rozpoczęto przeprowadzkę z dawnej siedziby Ziemstwa przy ul. ul. Grodzkiej. Pierwsze obrady w nowym gmachu rozpoczęły się 14 grudnia 1892 roku. W 1892 roku wzniesiono jedynie neobarokowy korpus główny gmachu. W związku z rozwojem instytucji w 1896 roku dokupiono, po północnej stronie, parcelę o powierzchni około 32 arów pod budowę nowego budynku bankowego. Miejskie władze budowlane zastrzegły jednak, że nowy budynek ma być dobudówką do istniejącego gmachu. Tak powstała nowsza część obiektu. Inwestycję ukończono w 1897 roku również według projektu Emila Drewsa. W 1901 roku rozebrano stajnię i powozownię na podwórzu i powiększono halę kasową.  

Po 1945 roku Szczecin znalazł się w granicach Polski. Gmach przy al. Niepodległości przeznaczono na siedzibę Pocztowej Kasy Oszczędności i Banku Handlowego w Warszawie S.A., ekspozytury w Szczecinie. W 1958 (lub 1952) roku w miejscu Banku Handlowego usytuowano technikum ekonomiczne – w latach 70. XX wieku była to filia Zespołu Szkół Ekonomicznych z siedzibą przy ul. 3 Maja w Szczecinie. Według projektu inwentaryzacyjnego z 1964 roku pomieszczenia bankowe usytuowane były na parterze w całym budynku i na piętrze w korpusie głównym, natomiast szkoła na piętrze w skrzydle od ul. Bogurodzicy i na II piętrze w całym budynku. Wielka Sala służyła jako szkolna sala gimnastyczna. Wejście do szkoły znajdowało się od strony ul. Bogurodzicy. W dobudówce bankowej usytuowane były mieszkania i biblioteka (na parterze). W 1976 rokuobiekt wpisano do rejestru zabytków. Na początku lat 80. XX w. szkoła opuściła gmach przy al. Niepodległości 40 i przeniosła się do budynku przy ul. 3 Maja. Do 2014 roku w budynku mieścił się oddział Banku PKO BP S.A.  

W 2016 roku pałac został kupiony przez Akademię Sztuki w Szczecinie. W pierwszych miesiącach po zakupie wykonano podstawowe prace umożliwiające otwarcie budynku dla społeczności AS (przygotowanie sanitariatów, oświetlenia, infrastruktury elektrycznej i teletechnicznej). Przeprowadzka wydziałów muzycznych z budynków przy Grodzkiej/Kuśnierskiej odbyła się w wakacje 2017 roku. Władze uczelni rozpoczęły poszukiwania środków na modernizację pałacu. Najszybciej uzyskano dotację z Miasta Szczecin poprzez Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków. Od 2017 co roku prowadzony jest kolejny etap prac konserwatorskich w Wielkiej Sali w pałacu Ziemstwa Pomorskiego.  

W 2019 roku podpisana została umowa na modernizację innej części pałacu. Remont przyziemia, wielofunkcyjnej sali na parterze (dawna sala kasowa) oraz infrastrukturę pozwalającą na organizację wydarzeń dla publiczności (w tym wentylację i windę) realizowany jest dzięki wsparciu ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, ze środków budżetu państwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014–2020 oraz ze środków dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.  

Źródło finansowania projektu Akademia ZMIENIA Szczecin: rewitalizacja Pałacu Muzyki i Sztuk Plastycznych

fot. M. Mizgalski